Piecza zastępcza

PIECZA ZASTĘPCZA:

• jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców;
• jest sprawowana w formie:

• rodzinnej:

        - rodzina zastępcza: spokrewniona, niezawodowa, zawodowa: 

          pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i specjalistyczna

                               -  rodzinny dom dziecka

• instytucjonalnej:

     - placówka opiekuńczo-wychowawcza

      - regionalna placówka opiekuńczo-terapeutyczna 

      - interwencyjny ośrodek preadopcyjny.

Piecza zastępcza zapewnia:

• prace z rodziną umożliwiającą powrót dziecka do rodziny lub gdy jest to niemożliwe – dążenie do przysposobienia dziecka albo opieka i wychowanie w środowisku zastępczym (dotyczy braku możliwości przysposobienia dziecka);
• przygotowanie dziecka do godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia, pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki, nawiązywania i podtrzymywania bliskich, osobistych i społecznie akceptowanych kontaktów z rodziną i rówieśnikami, w celu łagodzenia skutków doświadczania straty i separacji oraz zdobywania umiejętności społecznych;
•  zaspokojenie potrzeb emocjonalnych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno-rekreacyjnych. 

ZESPÓŁ DO SPRAW PIECZY ZASTĘPCZEJ

Pani Renata Gałek - Dyrektora PCPR

Pani Katarzyna Dębek – koordynator rodzinnej pieczy zastępczej

Pani Magdalena Przastek – koordynator rodzinnej pieczy zastępczej

Pani Ewelina Strzeszewska – Zalewska – koordynator rodzinnej pieczy zastępczej

ZADANIA ZESPOŁU DS. PIECZY ZASTĘPCZEJ

• Prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia RDD;
• Kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia RDD oraz wystawianie zaświadczeń kwalifikacyjnych zawierających potwierdzenie ukończenia szkolenia, opinii o spełnianiu warunków i ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej;
• Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia RDD;
• Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, wystawianie zaświadczeń o ukończeniu tych szkoleń oraz opinii dotyczących predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora i wychowawcy w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego;
• Przygotowanie szkoleń dla rodzin zastępczych oraz prowadzących RDD szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji, pod kątem ich potrzeb;
• Zapewnianie pomocy i wsparcia osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w ramach grup wsparcia oraz rodzin pomocowych;
• Organizowanie dla rodzin zastępczych oraz prowadzących RDD pomocy wolontariuszy;
• Współpraca ze środowiskiem lokalnym, ośrodkiem pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz z organizacjami społecznymi;
• Prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej;
• Dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej i przekazywanie jej do sądu;
• Prowadzenie działalności diagnostyczno-konsultacyjnej, której celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzenia RDD, a także szkolenie i wspieranie psychologiczno-pedagogiczne osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą oraz rodziców dzieci objętych tą pieczą;
• Przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych oraz analizy sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej dotyczących kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia RDD,
• Zapewnianie rodzinom zastępczym zawodowym i niezawodowym oraz prowadzącym RDD poradnictwa, które ma na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego;
• Zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających;
• Organizowanie opieki nad dzieckiem, w przypadku, gdy rodzina zastępcza albo prowadzący RDD okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych albo zaplanowanego wypoczynku,
• Udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym RDD w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej,
• Przygotowanie, we współpracy z asystentem rodziny i odpowiednio rodziną zastępczą lub prowadzącym RDD, planu pomocy dziecku;
• Pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym RDD w nawiązaniu wzajemnego kontaktu;
• Zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym RDD dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym psychologicznej, reedukacyjnej                             i rehabilitacyjnej;
• Przygotowanie materiałów do corocznego sprawozdania składanego organom Powiatu.
• Udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej;
• Przygotowanie rodziny zastępczej lub prowadzącego RDD na przyjęcie dziecka do pieczy zastępczej,
• Opiniowanie przedłużenia okresu pobytu dziecka w rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego,
• Opiniowanie na wniosek Dyrektora PCPR wytyczenia powództwa o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych na rzecz dziecka przebywającego w pieczy zastępczej;
• Opiniowanie na wniosek Starosty czasowego sprawowania pieczy zastępczej przez rodzinę zastępczą oraz prowadzącego RDD nad dzieckiem poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• Prowadzenie rejestru kandydatów zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, niezawodowej lub do prowadzenia RDD,
• Prowadzenie rejestru osób pełniących funkcję rodziny zastępczej zawodowej, niezawodowej lub do prowadzących RDD,
• Prowadzenie rejestru dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych zawodowych, niezawodowych lub prowadzących RDD,
• Prowadzenie rejestru wydanych opinii,
• Prowadzenie rejestru wydanych zaświadczeń,
• Współpraca z Zespołem ds. Świadczeń w zakresie prawidłowości wykorzystania przyznanych świadczeń oraz zmiany w sytuacji rodziny i dziecka,
• Udział w Zespołach ds. okresowej oceny dziecka,
• Sporządzanie oceny sytuacji dziecka oraz sporządzanie opinii dotyczącej zasadności dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej, a następnie przekazanie jej do właściwego sądu,
• Sporządzanie oceny rodziny zastępczej lub prowadzącego RDD w konsultacji  z asystentem rodziny.

Jak zostać rodziną zastępczą?

Zgodnie z art.42 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – pełnienie funkcji rodziny zastępczej może być powierzone małżonkom lub osobie niepozostającej
w związku małżeńskim, jeżeli osoby te spełniają następujące warunki:

1. dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej;
2. nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona;
3. wypełniają obowiązek alimentacyjny, w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
4. nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych;
5. są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami:
   • o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;
   • opinią o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka wystawioną przez psychologa, który posiada co najmniej wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku psychologia oraz 2-letnie doświadczenie w poradnictwie rodzinnym;
6. przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
7. zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
   • rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
   • właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
   • wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
8. nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo;
9. w przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów.

III.I. Wymagane wstępne dokumenty:

Osoba decydująca się na poddanie procesowi kwalifikacji składa w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Ostrowi Maz. następujące dokumenty:

1) pisemny wniosek kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, wg wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do niniejszej procedury,

2) Informacja o przetwarzaniu danych osobowych RODO załącznik nr 2 do niniejszej procedury

 3) oświadczenia stanowiące załącznik nr 3 do niniejszej procedury:

a) oświadczenie dotyczące władzy rodzicielskiej

 b) oświadczenie dotyczące obowiązku alimentacyjnego

 c) oświadczenie o posiadaniu zdolności do czynności prawnych

d) oświadczenie dot. skazania za przestępstwo skarbowe

 4) zaświadczenie lekarskie wystawione przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej stanowiące załącznik nr 4 do niniejszej procedury

 5) oświadczenie o miejscu zamieszkania, stanowiące załącznik nr 5 do niniejszej procedury

6) dokumenty potwierdzające dochód kandydatów

7) akt małżeństwa (ew. sentencja rozwodowa),

8) zaświadczenie o korzystaniu lub nie z Poradni Zdrowia Psychicznego oraz Poradni Uzależnień od Alkoholu i Współuzależnienia wydanego przez Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej

9) wyrażenie zgody na sprawdzenie kandydata w Rejestrze sprawców przestępstw na tle seksualnym ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym oraz ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej atr.42 ust. 1  pkt.1, załącznik nr 6

10) zgodę na wystąpienie PCPR do Ministerstwa Sprawiedliwości Krajowego Rejestru Karnego  z zapytaniem o niekaralność, zgodnie ze wzorem stanowiącym załącznik nr 7 do niniejszej procedury,

IV.  ZADANIA I FORMY RODZINNEJ PIECZY ZASTĘPCZEJ

Rodzina zastępcza oraz rodzinny dom dziecka zapewniają dziecku całodobową opiekę i wychowanie, w szczególności:

1. Traktują dziecko w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobowej;
2. Zapewniają dostęp do przysługujących świadczeń zdrowotnych;
3. Zapewniają kształcenie, wyrównywanie braków rozwojowych i szkolnych;
4. Zapewniają rozwój uzdolnień i zainteresowań;
5. Zaspokajają jego potrzeby emocjonalne, bytowe, rozwojowe, społeczne oraz religijne;
6. Zapewniają ochroną przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie prywatne dziecka;
7. Umożliwiają kontakt z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba że sąd postanowi inaczej.

Formy rodzinnej piecza zastępcza:

• Spokrewniona –tworzą małżonkowie lub osobę nie pozostającą w związku małżeńskim będących wstępnymi (dziadkami, pradziadkami) lub rodzeństwem dziecka (art. 41 ust. 2)
• Niezawodowa –tworzą małżonkowie lub osoba nie pozostająca w związku małżeńskim lub osoba o których mowa w ust. 1, nie będących wstępnymi lub rodzeństwem dziecka (art. 41 ust. 3).
• Zawodowa

• Zawodowa –umieszcza się w niej w tym samym czasie nie więcej niż 3 dzieci. W przypadku konieczności umieszczenia w rodzinie licznego rodzeństwa liczba ta może się zwiększyć.
• Specjalistyczna –w tej rodzinie umieszcza się dzieci niedostosowane społecznie albo dzieci z licznymi dysfunkcjami, problemami zdrowotnymi, wymagającymi szczególnej opieki i pielęgnacji.  W tej rodzinie może wychowywać się w tym samym czasie nie więcej niż 3 dzieci.
• charakterze pogotowia rodzinnego –umieszcza się tu nie więcej niż 3 dzieci na pobyt okresowy do czasu unormowania sytuacji życiowej dziecka, nie dłużej niż na okres 4 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach pobyt dziecka może być przedłużony za zgodą organizatora do 8 miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego ( o powrót dziecka do rodziny, przysposobienia, umieszczenia w rodzin innej pieczy zastępczej).

• Rodzinne domy dziecka –może przebywać łącznie nie więcej niż 8 dzieci, w przypadku konieczności umieszczenia w rodzinie licznego rodzeństwa, liczba ta może się zwiększyć.